۱- حدیث خلافت
منْ مُسْنَدِ أَحْمَدَ لَمَّا نَزَلَ وَ أَنْذِرْ عَشِیرَتَکَ الْأَقْرَبِینَ (شعرا، ۲۱۴) جَمَعَ النَّبِیُّ (صلی الله علیه و آله) مِنْ أَهْلِ بَیْتِهِ ثَلَاثِینَ فَأَکَلُوا وَ شَرِبُوا ثَلَاثاً ثُمَّ قَالَ لَهُمْ مَنْ یَضْمَنُ عَنِّی دَیْنِی وَ مَوَاعِیدِی وَ یَکُونُ خَلِیفَتِی وَ یَکُونُ مَعِی فِی الْجَنَّهِ فَقَالَ عَلِیٌّ أَنَا فَقَالَ أَنْتَ.
در مسند احمد آمده است است که پس از نزول آیه «خویشاوندان نزدیک خود را اندرز بده.» پیامبر سى تن از اهل و خاندان خویش را سه نوبت فرا خواند و آنها سه بار به میهمانى خوردند و نوشیدند. پیامبر هر بار به آنها فرمود: «چه کسى دین و وعدههاى مرا مىپذیرد تا جانشین من و همنشین من در بهشت باشد. على گفت: من، و پیامبر فرمود: تو (اینگونهاى).»
– مسند احمد، جلد اول، صفحه ۱۱۱ و ۱۹۵
– تاریخ طبری، جلد پنجم، صفحه ۴۳
– شواهد التنزیل، جلد اول، صفحه ۴۲۰
– کنزالعمال، جلد ششم، صفحه ۳۹۲
– ینابیع الموده، صفحه ۱۰۵
۲.حدیث وصیت
منَ الْمُسْنَدِ عَنْ سَلْمَانَ قَالَ یَا رَسُولَ اللَّهِ مَنْ وَصِیُّکَ قَالَ یَا سَلْمَانُ مَنْ کَانَ وَصِیَّ أَخِی مُوسَى قَالَ یُوشَعُ بْنُ نُونٍ قَالَ فَإِنَّ وَصِیِّی وَ وَارِثِی یَقْضِی دَیْنِی وَ یُنْجِزُ مَوْعِدِی عَلِیَّ بْنَ أَبِی طَالِب.
در مسند از سلمان روایت شده است که از پیامبر (صلی الله علیه و آله) پرسید: «اى رسول خدا جانشین و وصى تو کیست؟ پیامبر فرمود: اى سلمان جانشین برادرم موسى که بود؟ سلمان پاسخ داد: یوشع بن نون. پیامبر فرمود: پس همانا جانشین و وارث من که دِین مرا به جای مىآورد و وعده مرا تحقق مىبخشد على بن ابیطالب است.»
– مجمع الزواید، هیثمی، جلد نهم، صفحه ۱۱۳
– کنز العمال، جلد ششم، صفحه ۱۵۶
– التهذیب، جلد سوم، صفحه ۱۰۶
– کفایت الطالب، صفحه ۲۹۳
– شواهد التنزیل، جلد اول، صفحه ۷۷
– الریاض النضره، صفحه ۱۷۸
– ذخایرالعقبی، صفحه ۷۱
- ۳ – حدیث من أحب أصحابک
منْ کِتَابِ الْمَنَاقِبِ لِأَبِی بَکْرٍ أَحْمَدَ بْنِ مَرْدَوَیْهِ وَ هُوَ حُجَّهٌ عِنْدَ الْمَذَاهِبِ الْأَرْبَعَهِ رَوَاهُ بِإِسْنَادِهِ إِلَى أَبِی ذَرٍّ قَالَ دَخَلْنَا عَلَى رَسُولِ اللَّهِ (ص) فَقُلْنَا مَنْ أَحَبُّ أَصْحَابِکَ إِلَیْکَ وَ إِنْ کَانَ أَمْرٌ کُنَّا مَعَهُ وَ إِنْ کَانَتْ نَائِبَهٌ کُنَّا مِنْ دُونِهِ قَالَ هَذَا عَلِیٌّ أَقْدَمُکُمْ سِلْماً وَ إِسْلَاما
در کتاب مناقب ابوبکر احمد بن مردویه که حجت چهار مذهب سنى است، با اسناد ابوبکر از ابوذر روایت شده است که بر پیامبر وارد شدیم و پرسیدیم: کدامیک از یاران نزد شما گرامىتر هستند؟ فرمود: على که به سلامت درون و اسلام از شما پیشتازتر است.
المناقب مرتضوی ترمذی، صفحه ۹۵
۴. حدیث نوری
ما رَوَاهُ أَحْمَدُ بْنُ حَنْبَلٍ فِی مُسْنَدِهِ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): « کُنْتُ أَنَا وَ عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِبٍ نُوراً بَیْنَ یَدَیِ اللَّهِ قَبْلَ أَنْ یَخْلُقَ آدَمَ بِأَرْبَعَهَ عَشَرَ أَلْفَ عَامٍ فَلَمَّا خَلَقَ اللَّهُ آدَمَ قَسَمَ ذَلِکَ النُّورَ جُزْءَیْنِ فَجُزْءٌ أَنَا وَ جُزْءٌ عَلِیٌّ.
وَ فِی حَدِیثٍ آخَرَ رَوَاهُ ابْنُ الْمَغَازِلِیِّ الشَّافِعِیُّ: فَلَمَّا خَلَقَ اللَّهُ آدَمَ رَکَّبَ ذَلِکَ النُّورَ فِی صُلْبِهِ فَلَمْ یَزَلْ فِی شَیْءٍ وَاحِدٍ حَتَّى افْتَرَقَا فِی صُلْبِ عَبْدِ الْمُطَّلِبِ فَفِیَّ النُّبُوَّهُ وَ فِی عَلِیٍّ الْخِلَافَهُ:
وَ فِی خَبَرٍ آخَرَ رَوَاهُ ابْنُ الْمَغَازِلِیِّ عَنْ جَابِرٍ فِی آخِرِهِ حَتَّى قَسَمَهُ جُزْءَیْنِ فَجَعَلَ جُزْءاً فِی صُلْبِ عَبْدِ اللَّهِ وَ جُزْءاً فِی صُلْبِ أَبِی طَالِبٍ فَأَخْرَجَنِی نَبِیّاً وَ أَخْرَجَ عَلِیّاً وَلِیّا.
احمد بن حنبل در مسند خود روایت کرده است که پیامبر فرمود:«من و على بن ابیطالب چهارده هزار سال پیش از آفرینش آدم، نورى در محضر خدا بودیم. هنگامى که خدا آدم را آفرید، آن نور را به دو بخش کرد، جزئى از آن منم و پارهاى على.»
نهج البلاغه شرح ابن ابی الحدید، جلد دوم، صفحه ۴۳۰
– مناقب ابن مغازلی، صفحه ۷۸
– ینابع الموده، صفحه ۱۰ و ۸۳
در حدیث دیگرى که ابن مغازلى شافعى نقل کرده آمده است. هنگامى که خدا آدم را خلق کرد، آن نور در صلب او قرار گرفت. پیوسته آن نور، یکپارچه بود تا در صلب عبد المطلب دوگانه شد. در پیامبر به پیامبرى و در على به خلافت تبدیل گشت.»
– کفایت الطالب، صفحه ۳۱۵
– مناقب ابن مغازلی، صفحه ۸۸
در روایت دیگرى که ابن مغازلى از جابر نقل کرده در پایان حدیث این جمله افزوده شده است: «تا آنکه خدا نور را دو بخش کرد، پارهاى را در صلب عبد اللّه و جزئى را در صلب ابیطالب قرار داد و مرا پیامبر و على را ولى گردانید.»
– ینابع الموده، صفحه ۱۰ و ۲۵۶
– مناقب ابن مغازلی، صفحه ۸۹
