امروزه تقریبا تمام کامپیوترھای قابل حمل ، دستگاھھای پخش موسیقی ، تلفن ھای ھمراه ،بودن نیاز به یک منبع انرژی قابل Portable دوربین ھای دیجیتال و … جھت داشتن قابلیت حمل آسان و اطمینان دارند .
منابع مورد نیاز جھت تامین انرژی این دستگاه ھا و سیستم ھا می تواند از راھھای گوناگون و در ظرفیت ھای مختلف تامین شود .
باتری ھای طراحی شده فعلی ، امروزه در اندازه ھا و کاربردھای گوناگون در دسترس می باشند ، انواع باتری ھای قابل شارژ با طول عمر تعریف شده مشخص و ظرفیت ھای گوناگون .
در مقاله ای که در پیش رو دارید ، ما سعی به بررسی باتری ھای قابل شارژ و مورد استفاده در لپ تاپ ھا و ھمچنین ارائه راھکار در نگھداری و سرویس آنھا ، نکات و ترفندھای افزایش طول عمر باتری و مدت زمان شارژ و بررسی مشخصات پایه و شناسایی باتری ھا خواھیم پرداخت .
امیدواریم با دنبال کردن این مقاله بتوانید در آینده ، در استفاده بھینه و مورد رضایت از باتری لپ تاپ نھایت استفاده را برده و به سوالات و شبھات در این زمینه پاسخ در خور توجه داده شود ، لطفا با ما ھمراه باشید .
بھتر است ابتدا با انواع باتری ھای قابل شارژ آشنایی مختصری داشته باشیم.
________________________________________
انواع باتری ھای قابل شارژ:
نیکل کادمیوم
این باتری ھا از قدیمی ترین باتری ھای قابل شارژ ھستند که امروزه به علت سمی بودن ترکیبات کادمیوم آن و منسوخ شدن ، کمتر تولید و مورد استفاده قرار می گیرند . از مشخصات آنھا می توان به سرعت بالای شارژ اشاره کرد .
به این صورت که نباید قبل از دشارژ شدن کامل آنھا را شارژ نمود ، خوشبختانه این خاصیت باعث مردود شدن این نوع باتری در تولید و استفاده در لپ تاپ ھا می شود .
نیکل فلز ھیبریدی
از مزیت این نوع باتری ھا نسبت به Ni-Cd ھا میتوان به ظرفیت شارژ بالاتر اشاره کرد . البته نسبت به Ni-Cdها نیاز به دشارژ شدن کامل جھت شارژ شدن ندارند و می توانید ھر زمان آنھا را شارژ کنید .
در ظرفیت ھای یکسان نسبت به Ni-Cd ھا نیاز به زمان بیشتری جھت فول شارژ شدن دارند و بالطبع نیز درحین شارژ گرمای بیشتری تولید می کنند.
لیتیوم یون
تکنولوژی این دسته از باتری ھا نسبت به دو گونه قبلی بروزتر بوده و در انواع دستگاھھای قابل حمل استفاده می شوند . الزاما نیازی به دشارژ شدن کامل ندارند و مصرف داخلی کمتری دارند ، چرخه شارژ آنھا نیز بیشتر بوده و عمر طولانی مدت آنھا بستگی به طرز استفاده شما دارد .
لیتیوم پلیمر
فرآیند ساخت این نوع باتری ھا نیز با Li-Ion ھا یکسان است و تفاوت ھا در مقاومت داخلی کمتر ، اندازه و وزن کمتر ، طول عمر بیشتر خلاصه می شود .
این نوع باتری ھا معمولا در دستگاھھای موبایل و ابزارھایی که نیاز به منبع انرژی کم حجم دارند استفاده می شوند .
ھمچنین در برخی لپ تاپ ھای Ultra Portable ، که قطر کمتری نسبت به لپ تاپ ھای معمولی دارند نیز استفاده می شوند .
وقتی شما یک لپ تاپ را خریداری می کنید باید سعی کنید فاکتور باتری آن را در اولویت مھم خود قرار دھید ، به عبارتی مھمترین حسن استفاده از لپ تاپ قابلیت جابجایی و باتری آن است ، اگر لپ تاپ Desktop Replacement و High End ھای می خرید زیاد این مقوله برای شما اھمیتی ندارد ولی زمانی که نیاز دارید از لپ تاپ در حین جابجایی و مسافرت استفاده داشته باشید باتری آن ارزش زیادی برای شما پیدا می کند .
حال نیز به بررسی ساختار داخلی یک باتری می پردازیم ، معمولا داخل پکیج باتری لپ تاپ تعدادی اما کمی بزرگتر و با ظرفیت و ولتاژ بالاتر ) و AA سلول ھای باتری ( شبیه به باتری ھای قلمی سایز یک مدار کنترل شارژ/دشارژ داخلی و یک فیوز حرارتی وجود دارد.
باتری اکثر لپ تاپ ھای امروزی ھم از نوع لیتیومی است . سازندگان و مھندسان ، از به ھم بستن سری و موازی این سلولھای باتری ، به میزان ولتاژ و جریان مورد نظر خود می رسند .
فرض کنید یک باتری ۶ سلولی با ولتاژ ۱۱.۱ ولت و جریان ۴۴۰۰ میلی آمپر داشته باشیم ، حال چگونه با این ۶ سلول باتری به این اعداد دست یافته اند ؟جواب ساده است!
ھر سلول باتری دارای ولتاژ خروجی ۳.۷ ولت و جریان ۲۲۰۰ میلی آمپر است ، داخل باتری ۲ ردیف بسته شده به ھم داریم که بصورت موازی با ھم در ارتباط ھستند و ھر ردیف ھم بصورت سری بسته شده است :
4400 میلی آمپر = 2200+ ۱۱.۱ ولت ۲۲۰۰ = 3 x 3.7
از سری بستن باتری ھا ولتاژ ھا جمع می شوند و از به ھم بستن موازی جریان ھا جمع می گردند .
________________________________________
نکات کامل آموزشی در مورد باتری لپ تاپ ها
البته در چند سال پیش طبق فراخوان عمده شرکت ھایی که از سونی باتری خریداری کردند ، مشکل گرمای بیش از حد و انفجار باتری ھای سونی گزارش شده است اما باز ھم درصد بالایی از سلول ھای باتری ھا را محصولات شرکت سونی تشکیل می دھد.
راھکارھا و ترفندھای افزایش عمر باتری لپ تاپ شما:
در ادامه جھت افزایش عمر باتری لپ تاپ شما راھکارھا و ترفندھای خوبی قابل بررسی است که ارائه خواھیم کرد .
در ابتدای زمان خرید لپ تاپ مورد نظر ، معمولا باتری نو دارای مقداری انرژی اولیه است ، این میزان شارژ به این دلیل است که در دراز مدت و نگھداری طولانی به مرور زمان به صفر برسد .
چون برخی از محصولات تولید شده ممکن است ھفته ھا و یا ماھھا در انبار باقی بمانند و این باعث تخلیه انرژی بر اثر مقاومت داخلی باتری می شود . اگر باتری نو ھیچ انرژی ذخیره شده ای نداشته باشد ، نگھداری طولانی مدت آن ، باعث صدمه به سلولھای باتری می شود .
شما پس از خرید لپ تاپ ھمین مقدار شارژ اولیه را استفاده کنید و در صورتی که باز نیاز به باتری داشتید شارژ مجدد را انجام دھید .
بر خلاف تصور و باور غلط مبنی بر این که باتری ھای لیتیومی مثل باتری ھای نیکل کادمیومی نیاز به شارژ ۱۲ ساعته اولیه دارند ، شما نیاز به این کار برای باتری لپ تاپ خود ندارید و صد البته با انجام این عمل از عمر باتری خود کم می کنید
اولین نکته ای که باید مد نظر داشته باشید این است که زمانی که نیاز به باتری ندارید از آن استفاده نکنید ، مخصوصا زمانی که در منزل ھستید و به برق شھری دسترسی دارید ، ھر چه شما باتری را شارژ و دشارژ(پر و خالی )کنید از چرخه عمر باتری کم می کنید و به مرور زمان باتری را فاسد خواھید کرد .
ھر باتری لیتیمومی دارای چرخه شارژی بین ۳۰۰-۶۰۰ بار شارژ و دشارژ است بعد از این تعداد بار استفاده به مرور میزان ذخیره انرژی کاھش یافته و به صفر خواھد رسید .
در اینگونه مواقع با جدا کردن باتری لپ تاپ و اتصال آداپتور (شارژر) از لپ تاپ خود استفاده کنید . ھر چند اکثر لپ تاپ ھای امروزی دارای یک مدار کنترل داخلی جھت تست باتری ھستند و زمانی که باتری کامل شارژ باشد عمل شارژ و دشارژ را از باتری جدا می کنند ، اما باز ھم به دلیل اتصال به پین ھای ورودی لپ تاپ و دارا بودن اندکی مصرف داخلی دشارژ خواھد شد.
ھمواره دمای باتری لپ تاپ خود را پایین نگه دارید ، این روزھا می توانید با تھیه یک CoolPad که عمل خنک کردن لپ تاپ را انجام می دھد باتری را نیز از گرم شدن دور نگه دارید . با افزایش دمای باتری مصرف داخلی آن به نسبت افزایش پیدا می کند و ھمچنین حرارت باعث کاھش عمر باتری خواھد شد.
ھر ماه محل اتصال پین ھای باتری و لپ تاپ را با الکل تمیز کنید ، اینکار باعث انتقال بھتر جریان می شود و فشار کمتری به ترمینال باتری می آورد .
به یاد داشته باشید ھر وقت نیاز به باتری دارید آن را شارژ کنید نه در مواقع غیر ضروری ، در ادامه این بررسی یک پروسه مفید جھت زنده نگه داشتن و افزایش عمر باتری لپ تاپ به شما معرفی خواھیم کرد.
اگر شما دائما در منزل و یا محل کار ھستید و نیاز چندانی به باتری ندارید این پروسه می تواند از کاھش عمر باتری لپ تاپ شما تا حد معقولی جلوگیری کند .
بیشتری قطعات مصرف کننده در لپ تاپ ھا به این موارد خلاصه می شوند :
** صفحه نمایشگر
** درایو DVD
** ھارد دیسک
** پردازنده و کارت گرافیک
در مورد ھر کدام از این ۴ قسمت می توانید با توجه به راھکارھای گفته شده مصرف انرژی را کمتر کنید البته در این زمینه سیستم عامل و به خصوص Windows7 می تواند به شما کمک مناسبی کند تا بتوانید منابع سیستمی را به درستی مدیریت کنید.
با راست کلیک کردن روی آیکون باتری وارد Power Options خواھید شد، امروزه برای یک کاربر معمولی کامپیوتر این گزینه ھا نیازی به توضیح ندارد ، ما فقط به معرفی Plan ھا می پردازیم و نحوه ست کردن تنظیمات دلخواه .
________________________________________
در ویندوز ۷ سه Plan قابل تنظیم وجود دارد . High Performance و Balanced و Power Saver ، از نام آنھا مشخص است ھر کدام چگونه بر مصرف باتری مدیریت می کنند و منابع سیستم را چگونه ھدایت می کنند .
شما می توانید این Planھا را مطابق دلخواه تغییر دھید . می توان میزان قدرت پردازش CPU را محدود کنید، فن لپ تاپ را Active یا Passive ،کنید و یا برق پورت ھای USB را ببندید و ھمچنین قدرت آنتن وایرلس را تنظیم کنید و … .
Plan وجود دارد که با کلیک کردن روی آن می توانید وارد منوی Change Plan Settings گزینه Plan در کنار ھرمواردی مثل نور صفحه Change Advanced Power Settings تغییرات شوید ، سپس با کلیک برویو ھایبرنیت شدن را با دقت بر حسب استفاده خود تنظیم کنید . Standby نمایش و زمان ھمواره باید سعی داشته باشید میزان شارژ باقی مانده باتری را کنترل کنید ، در صورت لزوم و نیاز باتری را شارژ کنید تا با خاموشی ناگھانی مواجه نشوید .
برای کم شدن انرژی باتری ، آلارم و زنگ اخطار بگذارید و عملیات بعد Power Options در داخل تنظیمات از آن را روی ھایبرنیت تنظیم کنید تا در ھنگام اتمام انرژی پروژه ھا و اسناد خود را ذخیره داشته باشید.
منبع :بخش دانش و زندگی تبیان
