قال علی علیه السلام: «إِنَّ خَیْرَ الْمَالِ‏ مَا أَوْرَثَکَ ذُخْراً وَ ذِکْراً وَ أَکْسَبَکَ حَمْداً وَ أَجْراً»؛[۱] حضرت علی علیه السلام فرمود: بهترین مال آن است که برایت اندوخته و نام نیک برجای نهد و سپاس و پاداش را برای تو به دست آورد.

نکته ها

انسان به گونه ای آفریده شده است که میل به زندگی جاویدان دارد و از نیستی و فنا بیزار است. این میل همواره در طول تاریخ در همگان وجود داشته و وجود دارد، هر چند کیفیت آن از نظر شدّت و ضعف متفاوت باشد و از راه تعلیم و تعلّم نیز حاصل نشده است، لذا نتیجه می گیریم که از امور فطری است؛ یعنی خداوند متعال انسان را به گونه ای آفریده است که میل به زندگی جاویدان داشته باشد.[۲] از طرفی دیگر می بینیم که عمر انسان محدود است و برای همیشه انسان نمی تواند در دنیا بماند، ولی می تواند یاد و نامش را جاودانه سازد به گونه ای که همواره مردم به یادش باشند و برای او دعا کنند و فاتحه بخوانند و مانند آن.

یکی از مهم ترین راهکارها برای حصول این هدف، وقفِ مقداری از اموال برای مصارف عمومی و یا خاص است. به این ترتیب هرگاه مردم از این اموال بهره برداری می کنند، یادی از بانیان و واقفان می کنند و انسان در همین دنیا عمری جاودانه می کند.

خداوند متعال در قرآن کریم در موارد متعدّدی به پیامبر اکرم )صلی الله علیه و آله( و همه مؤمنین می فرماید: مریم،[۳] ابراهیم،[۴] موسی،[۵] اسماعیل،[۶] ادریس،[۷] داوود[۸] و… را یاد کن. این دست از آیات نشان می دهد که انسان می تواند رفتار خداپسندانه ای داشته باشد که دیگران از او یاد کنند و دیگران نیز برای فرهنگ شدنِ خوبی هایی مانند فرهنگ وقف، باید از واقفین گذشته یاد کنند. لذا شایسته است کسانی که از موقوفات بهره برداری می کنند همواره به یاد واقفین باشند و در دعاهای خود آنان را نام ببرند.

البته منظور از ذکر این نکته این نیست که واقفین محترم هدف نهایی شان جاودانه سازی نام شان باشد، بلکه هدف اصلی از وقف، جلب خشنودی خداوند و هزینه کردن مال در راهی است که خداوند می پسندد و جاودانه سازی نام و یاد واقف، خود به خود در ضمن آن هدف اصلی حاصل می شود و خودش می تواند یکی از پاداش های وقف باشد.

منبع: وقف از منظر آیات و روایات، علی اکبر تقی زاده. ص۳۶ و۳۷.

پی نوشت ها:

[۱]. عیون الحکم و المواعظ، ص۱۵۳.

[۲]. قبسات، ش ۴۶، ص۷۲.

[۳]. مریم، ۱۶.

[۴]. مریم، ۴۱.

[۵]. مریم، ۵۱.

[۶]. مریم، ۵۴.

[۷]. مریم، ۵۶.

[۸]. ص، ۱۷.

https://tv.razavi.ir